BİLİMSEL MAKALE YAZIMI ÜZERİNE NOTLAR 4

Bu yazıda Ali Çağlar’ın “Bilimsel Makale Nasıl Yazılır?” adlı çalışmasından aldığım notları sizlerle paylaşacağım. Çalışmanın tamamına aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz: http://www.alicaglar.net.tr/StaticFiles/file/bilimsel-makale-nasil-yazilir-web.pdf

YAZIYI ETKİLEYEN DEĞİŞKENLER:

• Araştırmanın türü (Literatür- Alan)
• Hipotez Araştırma Sorusu
• Hedef Kitle Tespiti ( Kim okuyacak?)

YAZININ YAPISAL ÖZELLİKLERİ

• Organizasyon
• Bölümlendirme
• Yazının uzunluğu

ARAŞTIRMA TÜRÜ

• Kuramsal(Teorik)
• Uygulamalı

Uygulamalı Araştırmalar

• Nicel(Quantitative)
• Nitel(Qualitative)

ARAŞTIRMA TÜRLERİ

I: AMAÇ

1. Tanımlayıcı/Betimleyici Araştırma (Descriptive)
2. Nedensellik İlişkilerini Araştıran Açıklayıcı Araştırma (Explanatory Research)

II: ZAMAN

1. Kesitsel Araştırma (Cross-sectional Research)
2. Dönemsel Araştırma ( Geçmişe yönelik ve Geleceğe Yönelik)

III: TEKNİK

1. Kuramsal Araştırma
2. Uygulamalı Araştırma

• Tarama Araştırması
• Alan Araştırması
• Deneysel Araştırma

YAZININ BAŞLANGICI

• Konuya ilişkin kavramları açıklamalı
• Kuramlar
• Çalışmanın metodolojisi
• Gerekiyorsa tarihçe

İKİNCİ AŞAMA(BAŞLANGIÇ SONRASI)

• Uygulama
• Verilerin tartışılması

YAZI DİLİ

• Kişisel dil, unvan, iltifat v.b. kullanılmaz.
• Tekil şahıs ve geniş zaman kullanılmalıdır. “… düşünülmektedir, … söylenebilir, … tartışılmıştır, … değerlendirilmiştir, … incelenmiştir, .. söylemek olanaklıdır v.b.
• Ortalama bir makale minimum 5 bin, maksimum 8 bin kelime arası uzunluğundadır.

TEZİN BÖLÜMLERİ

• Araştırma problemi
• Temel kavramlar ve literatür
• Metodoloji
• Bulgular ve sonuçlar
• Değerlendirme ve sonuçlar

ÖZET (ÖZ-ABSTRACT-KISA ÖZET)

• Abstract tek paragraftan
• 150-300 kelimeden
• Anahtar sözcüklerden(Key Words)(Bu sözcüklerin sayısı 3-6 arasında olmalıdır) oluşmaktadır.

İÇİNDEKİLER ŞABLONU

İçindekiler makale veya kitap bölümü yazılarında gerekmez, ağırlıklı olarak tez, rapor ve kitap çalışmalarında bulunur.

GİRİŞ BÖLÜMÜ

• Girişin temel amacı, çalışmayı(makaleyi) tanıtmaktır
• İlk kural araştırmanın konusu ve asıl problemin tanımının yapılmasıdır
• Giriş bölümünde “konuyu niçin seçtiniz?”, “konunun önemi nedir?”, “neden bu konunun çalışılması önemlidir, gereklidir?” gibi sorulara cevap verilmelidir.
• Eğer çalışmanız bir makale ya da kitap bölümü ise “giriş”te literatür değerlendirmesi, gerekiyorsa temel kavramlarınız ve ayrıca metodolojinizden bahsetmeniz gerekir.

SONUÇ KISMI

• Sonuç bölümünde araştırma sorusunu yeniden sorup, bulguları özetlemeniz gerekir.
• Neyin ispatlanmaya çalışıldığı doğrudan ifade edilmelidir.
• Eğer hipotezin birtakım zayıf yönleri var ise, sonuç kısmında bir özeleştiri olarak bunlara yer verilebilir.

KAYNAKÇA(BİBLİYOGRAFYA)

• Bir makale için ideal kaynak sayısı 20-40 civarındadır, hatta çoğu derginin 25’ten fazla kaynak kabul etmediği ifade edilir.
• Araştırma alanındaki önemli çalışmaların, metin içinde refere edilmiş olması, iddialarınızın daha güçlü desteklenmesi anlamına gelecektir.

KAYNAKÇA-ATIF TARZLARI

• The Council of Science Editors (CSE)
• Modern Language Association (MLA)
• The University of Chicago Style (Turabian)
• American Psychological Association (APA)

ALINTI KULLANMA (AKTARMA)

• Doğrudan aktarma
• Dolaylı aktarma
• DOĞRUDAN AKTARMA
• Aktarılan metin 4 satırdan az ise, alıntı yapılan satırlar tırnak işareti içine alınarak yazılır.
• Aktarılan metin 4 satırdan fazla ise, asıl metinden ayırt edilecek şekilde yazılır ve tırnak içine alınmaz. Bu tür aktarmalarda sol ve sağ taraftan on karakter aralık bırakılır(intend)

AKADEMİK MAKALE FORMATI

• Başlık
• Abstract-Öz(Key Words-Anahtar Kelimeler)
• Giriş: Neden yazdınız? Temel amacınız?
• Materyal ve Yöntem: Neleri, nasıl yaptınız? Neden?
• Bulgular: Neler buldunuz? Tartışma-Analiz
• Değerlendirme ve Sonuç: Ne diyorsunuz?

BİLİMSEL MAKALE HAZIRLAMA SÜRECİ

• Konu
• Literatür taraması, kavramsal ve kuramsal çerçeve
• Başlık oluşturma
• Giriş: Temel konu, amaç, kapsam, sorunsal, metod
• Elde edilen kaynak ve verileri okuma, sınıflama ve yazma
• Meslektaşlara okutup, eleştiri alma, yeniden düzenleme
• Emeği geçenleri dipnot ile anma
• Yayın için gönderme
• Hakem değerlendirmesi
• Kabul-red: Yayın ya da eksikleri giderip, yayın sürecini yeniden işletmek

Okuyanlara faydası olması dileğiyle…